วิเคราะห์ที่มาอันเจ็บปวด เหตุคนไทยมองคนลาวแปลกแยก ผ่านการแต่งกายของ การะเกด

         เปิดที่มา ความจริงจากประวัติศาสตร์ ที่มาที่คนไทย คนสยาม มองว่าคนลาวแปลกแยกจากพวกตน พบมีมาตั้งแต่หลายร้อยปี อันสะท้อนจากการแต่งกายของ การะเกด ในบุพเพสันนิวาส ที่เมื่อเข้าเมืองมา ก็แต่งกายแปลกแยกจากคนพระนครทันที

         แม้ว่าละครเรื่อง บุพเพสันนิวาส จะเป็นละครน่ารักที่เป็นที่ติดตามของคนทั่วประเทศ แต่สิ่งหนึ่งที่ลืมไม่ได้เลยก็คือ ละครเรื่องนี้เป็นอีกหนึ่งละครที่มีการอ้างอิงจากประวัติศาตร์ ที่บางส่วนได้สะท้อนถึงประวัติศาสตร์อันน่าเจ็บปวด ที่ลามมายังปัจจุบันที่ว่า คนไทยยังใช้คำว่า "ลาว" ในเชิงลบ เพื่อดูถูกคนที่ด้อยกว่า โดยหากจะย้อนกลับไปจะพบว่า คำว่าลาวถูกใช้ในเชิงนี้ตั้งแต่อดีตนานมาเป็นร้อยปีแล้ว

         ทั้งนี้ ในเว็บไซต์ พันทิปดอทคอม ได้มีการถกเถียงเรื่องนี้กันอย่างกว้างขวาง โดยที่คุณ กามนิตยอดชายไปค้าขายที่โกสัมพี  ได้พูดถึงกรณีที่ เมื่อในช่วงแรก ๆ ของละคร และแม่การะเกด ได้มาอยู่ที่บ้านของขุนหมื่น และแต่งกายแบบล้านนาเข้าบ้าน (ตามหนังสือนั้น คุณย่าของการะเกดเป็นคนล้านนา) ด้วยการนุ่งซิ่นตีนจก ส่วนบ่าวไพร่เองก็ใส่เคียนหัวแบบชาวเหนือ ซึ่งไม่เป็นที่นิยมในภาคกลาง และการแต่งตัวแบบนี้ของการะเกด  ก็ทำให้หลายคนมองว่าประหลาด ลามไปจนถึงการพูดเรื่องชาติกำเนิดว่า เธอเองเป็นคนจากเมืองสองแคว ไม่ใช่คนเมืองพระนครเหมือนคนอื่น ๆ 

         ด้านคุณ ศรีสรรเพชญ์ ได้ออกมาให้ความรู้เพิ่มเติมว่า ในอดีตนั้น รัฐสุโขทัย อันได้แก่ พิษณุโลก สุโขทัย สวรรคโลก กำแพงเพชร พิชัย พิจิตร นครสวรรค์ ถือเป็นหัวเมืองฝ่ายเหนือของอยุธยา มีดินแดนใกล้ชิดกับล้านนา ที่คนอยุธยามองว่าเป็น "ลาว" แต่คนในหัวเมืองนั้น มักจะมองว่าตนเองเป็นคน "ไทย/ไท" มากกว่า เนื่องจากเมืองพิษณุโลก หรือเมืองสองแควนั้น ทางอยุธยาจะมีการส่งข้าหลวงจากส่วนกลางไปปกครอง จึงเกิดการถ่ายทอดวัฒนธรรมต่อกัน


         ทั้งนี้ หลักฐานการใช้คำว่า ลาว ในเชิงความหมายลบ มีมาตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์ ที่ทรงได้ธิดาเจ้าเมืองเชียงใหม่มาเป็นบาทบริจาริกา (สามัญชนที่ถวายตัวเป็นภรรยาให้กษัตริย์) ทว่าสมเด็จพระนารายณ์กลับอับอายไม่พาเข้าวัง จึงส่งมอบ "นางลาว" คนนั้นให้พระเพทราชา


         "เมื่อเสด็จพระราชดำเนินมาจากเมืองเชียงใหม่นั้น พระองค์เสด็จทรงสังวาสด้วยราชธิดาเจ้าเมืองเชียงใหม่ และนางนั้นก็ทรงครรภ์ขึ้นมา ทรงพระกรุณาละอายพระทัย จึ่งพระราชทานนางนั้นให้แก่พระเพทราชา แล้วดำรัสว่า นางลาวคนนี้มีครรภ์ขึ้นมา เราจะเอาไปเลี้ยงไว้ในพระราชวัง ก็คิดละอายแก่พระสนมทั้งปวง และท่านจงรับเอาไปเลี้ยงไว้ ณ บ้านเกิด"


         นอกจากนี้ ในพงศาวดารที่ชำระสมัยรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ ๑ ก็ทรงแต่งเนื้อหาที่สะท้อนว่า คนอยุธยามองคนลาวต่ำกว่า หรือจากกรณีของเจ้าดารารัศมี พระราชชายาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในช่วงแรกที่พระองค์เสด็จเข้าวังหลวงนั้น พระองค์ถูกมองว่าเป็น "เจ้าหญิงเมืองลาว" ด้วยการที่พระองค์ทรงให้ข้าหลวงในตำหนัก แต่งกายด้วยผ้าซิ่นล้านนาเหมือนครั้งที่ประทับอยู่ที่คุ้มหลวงนครเชียงใหม่ ซึ่งพระองค์ก็มิได้สนพระทัยแต่ประการใด


         "นอกจากนี้ คนไทยสยามตั้งแต่สมัยอยุธยาก็มองล้านนาว่าเป็น ลาว ที่มีความแตกต่างกับตนมาก มาจนถึงสมัยรัชกาลที่ ๗ ก็ยังปรากฏเรียกขานเช่นนั้นอยู่ และหลายครั้งคนล้านนาก็ถูกคนไทยสยามมองอย่างดูถูกอยู่บ้าง เพราะแปลกแยก เห็นได้จากกรณีของเจ้าดารารัศมีในสมัยรัชกาลที่ ๕


         ดังนั้น การที่ลูกสาวข้าราชการอยุธยาอย่างเจ้าเมืองพิษณุโลกจะแต่งตัวเป็น ลาว ก็ดูจะแปลกประหลาดพอสมควร ยิ่งเมื่อย้ายมาอยู่ที่อยุธยาโดยแต่งกายสภาพนั้นแล้ว ก็อาจจะถูกคนอยุธยามองอย่างเหยียด ๆ ว่าเป็นพวก ลาว ที่แปลกแยกจากคนอยุธยาทั่วไปด้วยครับ

         แม้ว่าประวัติศาสตร์ จะจารึกความเจ็บปวดที่คนไทย ไม่มองคนลาวว่าเท่าเทียมเสมอกัน หากแต่ในวันนี้ที่โลกได้เปลี่ยนไป สิทธิมนุษยชนเข้มแข็งมากขึ้น การดูถูก เหยียดหยาม เหยียดเชื้อชาติ ด้วยคำพูดว่า "ลาว" นั้น จึงเป็นสิ่งที่ยอมรับไม่ได้ และเราต้องไม่ใช่คำนี้ในการดูถูกคนอื่นอีกต่อไป



ภาพจาก Instagram ch3thailand, Instagram broadcastthaitv, พันทิปดอทคอม
ข้อมูลจาก พันทิปดอทคอม